Pytania do lekarza diabetologa:
Co to jest stopa cukrzycowa?
Lekarz diabetolog odpowiada:
Definicja mówi, iż jest to infekcja, owrzodzenie i/lub destrukcja głębokich tkanek w połączeniu z zaburzeniami neurologicznymi oraz chorobami naczyń obwodowych w kończynach poniżej kostki.
Do głównych powikłań stopy cukrzycowej należą: infekcja, owrzodzenie, amputacja, staw Charcota.
W USA owrzodzenie stóp pojawia się u 15% chorych z cukrzycą, w 80% kończy się amputacją. Ryzyko stopy cukrzycowej w ciągu życia wynosi 25%.
Do czynników ryzyka stopy cukrzycowej należą: neuropatia cukrzycowa (brak czucia), makrangiopatia (niedokrwienie), czynnik mechaniczny (uraz) i infekcja. Dużą rolę odgrywa również złe wyrównanie cukrzycy, czas trwania choroby, deformacje kostne, utrata wzroku, nagniotki, modzele na stopach, czy dysfunkcja biomechaniczna. Niekorzystnie działają urazy termiczne (oparzenia), niewygodne obuwie, zabiegi kosmetyczne (złe obcinanie) czy palenie papierosów.
Z punktu widzenia medycyny czynniki najważniejsze to:
- Neuropatia
- Choroba naczyniowa
Diagnostyka powinna obejmować;
- Wywiad i badanie w kierunku neuropatii – badanie czucia dotyku mikrofilamentem, czucia temperatury (TIP-Terma) i czucia wibracji kamertonem. Neuropatia objawia się bólem kłującym, piekącym, niespokojnymi stopami, wrażeniem, że kołdra dotykająca stóp wieczorem przeszkadza spać. Niektórzy zgłaszają: cierpnięcie nóg, kurcze, drętwienie.
- Choroba naczyniowa – badanie tętna, przepływy tętnicze metodą USG Dopler, badanie kostka-ramię (ankle-brachial index ABI),
Pedobarograf lub podoskop – wykonywany w trakcie leczenia owrzodzenia – pokazuje miejsca obciążone, miejsca nacisku. U pacjentów bez owrzodzenia może być przydatny w celu oceny nacisku na podeszwę i wskazania miejsc narażonych na powstanie rany. Można wówczas zastosować wkładki odciążające, np. żelowe, silikonowe.